“Made in China… of was het Indonesië?”

Het is onduidelijk waar mijn familie vandaan komt, behalve dat we Chinees van oorsprong zijn.

Lauw is Chinees. Fei is Chinees. Het zou “schittering” betekenen.

Mijn grootvader zaliger, Lauw Ing Liat, huwde mijn grootmoeder zaliger Caroline Lim. Ze kregen 5 kinderen, mijn vader als oudste. Lauw Sik Ham, a.k.a Hammy, werd geboren op 27 mei 1947 in Indonesië.

Mijn opa was huisdokter en publiceerde in 1967 een boek. Het was een Indonesische variant van “Goede raad van tante Kaat”: een gids over huishoudmiddeltjes en zelf te brouwen drankjes tegen kwaaltjes. De Universiteit van Leiden bewaart een exemplaar.

Eén voor één trokken de Lauw-telgen naar de universiteit in Indonesië.

In 1965 echter, mijn vader was toen een prille student van 18 jaar, ontplofte het land. Aftredend president Soekarno was een openlijk aanhanger van de communistische partij PKI, toen de grootste communistische partij ter wereld. Na een in scene gezette mislukte staatsgreep, grepen het leger en generaal Suharto de macht.

‘The Act of Killing’ toont hoe de leiders van de doodseskaders pochen over hun wreedheden, al dansend op het dak van een gebouw. Mijn vader kon de trailer niet uitkijken.

In 1966 werd een grondige etnische en politieke zuivering doorgevoerd, waar onder meer Chinezen het slachtoffer van werden. Doodseskaders, gesteund door de nieuwe president en gefinancierd door de VS in het kader van de Koude Oorlog, doodden op een jaar tijd naar schatting een miljoen mensen. Deze moordpartij, één van de grootste massamoorden van de 20e eeuw en door Indonesië zelf luchtig ‘het incident van 1965’ genoemd, werd jarenlang in de doofpot gestoken.

Dankzij onder meer Joshua Oppenheimer’s ‘The Act of Killing’ uit 2012, werd het deksel eindelijk opgelicht.
 De documentairefilm toont hoe de leiders van de doodseskaders pochen, al dansend op het dak van een gebouw, over hun wreedheden. Mijn vader kon de trailer niet uitkijken…

Wat er in 1965 gebeurde heeft een grote invloed gehad op mijn familie. Mijn grootvader werd opgedragen mede-Chinezen in de geplunderde dorpen te gaan verzorgen. Mijn vader en oom mochten niet meer studeren omdat de Chinese naam ‘Lauw’ niet meer toegestaan was aan de universiteit.

Mijn vader op kot in Leuven

De familie veranderde snel haar naam naar ‘Harris’ zodat zij toch hun jaar konden afmaken. Dat lukte, maar het volgende academiejaar moesten zij hun geboortecertificaat overleggen. Toen was het gedaan. Ing Liat, mijn opa, besloot van zijn hart een steen te maken, verzamelde familiefondsen en stuurde zijn zonen weg. Naar Leuven, België. Ze pakten hun studies weer op, zonder een woord Nederlands te kunnen.
 Mijn vader rondde zijn studies met succes af, ondanks de vele obstakels, waaronder helaas ook racisme.

Mijn ouders ging het niet voor de wind in de eerste jaren van mijn jeugd. Niet elk ziekenhuis stond open voor een ‘kleurling’.

Hij kreeg een stageplaats in een Oostends ziekenhuis. En daar ontmoette hij mijn moeder, de bevallige patiënte van de dokter waar hij stage bij liep. Drie jaar en één trouw later werd Fei ‘Harris’, jawel, geboren op 26 mei 1979. Mijn broer vervolledigde ons gezin in 1982. Pas later vroegen mijn vader en zijn broer die in Antwerpen woonde, de originele familienaam Lauw terug aan. De familie in Indonesië behield Harris.

Mijn ouders op een verkleedfeestje, Nieuwjaar 1989

Mijn ouders ging het niet voor de wind in de eerste jaren van mijn jeugd. Niet elk ziekenhuis stond open voor een ‘kleurling’. Mijn vader besloot zich te specialiseren, zodat hij de beste kandidaat met de meeste diploma’s zou zijn en niemand meer om hem heen zou kunnen.

Mijn broer en ik spraken Engellands: Engels en Nederlands door elkaar. We converseren, hoe vreemd dit ook mag klinken, nog steeds voornamelijk in het Engels.

Voordat ik 12 jaar was, waren we al 6 keer verhuisd. Niet enkel van straat, maar van stad en van land. Ik ging bijvoorbeeld naar school in Engeland, Schotland en moest regelmatig vriendjes achterlaten. Mijn broer en ik spraken Engellands: Engels en Nederlands door elkaar. We converseren, hoe vreemd dit ook mag klinken, nog steeds voornamelijk in het Engels. Vraag me niet waarom. Misschien is Engels de taal waarbij we ons weer voelen als toen: you and me against the world, bro.

Mijn tante en ik (toen 4 jaar) in Bali. Het was mijn eerste keer in Indonesië

Na vele omzwervingen settelden mijn ouders uiteindelijk in Oostende. Toen ik 12 jaar was, bood het toenmalige Heilig Hart ziekenhuis mijn papa een baan aan.

Mijn ouders hun huwelijk hield jammer genoeg geen stand. Mijn broer woont momenteel in Portugal en met mijn vader heb ik sinds een dik jaar quasi geen contact meer; zijn huidige vriendin ziet dat niet zitten, om bullshit redenen.

Fast forward bijna 20 jaar. Op 17 augustus 2012, de nationale feestdag en verjaardag van de onafhankelijkheidsverklaring van Indonesië, werd mijn zoon, kwart Chinees en driekwart Belgisch, geboren. De cirkel is rond.

Ik schreef laatst op Facebook hoezeer ik mijn man koester, mijn kind, het huis dat nog half in de stellingen staat.
Count your blessings. Echt, tel ze echt.
En besef: sommige mensen komen van ver, laten iedereen achter. Ze zullen vechten als leeuwen om hier niet een label opgeplakt te krijgen van ‘buitenlander’, ‘vluchteling’, ‘profiteur’. Omdat ze meer in hun mars hebben en grootse plannen hebben. Gelukzoekers? Hell yeah!

Beeld boven: Mijn broer & ik (toen 14 jaar) met mijn oma. Het was de laatste keer dat ik haar zag.

Lees hier de hele reeks van de Roots van Charlie